ಕನ್ನಡದ ಭಾಷಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ, ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು, ವಿಮರ್ಶಕರು ಆದ ಡಾ. ಕೆ.ವಿ ನಾರಾಯಣ ಅವರಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಬಂದಿರುವುದು ಹರ್ಷನೀಯ.
ಇಂತಹ ಸಂತಸವನ್ನು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅನುಭವಿಸಲು ನಮ್ಮ ಬಿಡುವಿನಲ್ಲಿ ಕೆ.ವಿ. ನಾರಾಯಣ ಅವರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವುದು ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸೇವೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದು ಸಾರ್ಥಕ ಕೆಲಸ. ಅವರ ಸಮಗ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯಗಳಾದ ತೊಂಡುಮೇವು ಹೆಸರಿನ ೧೦ ಸಂಪುಟಗಳನ್ನು ಸಂಚಯದವರು ಸರಿಯಾಗಿ ಓದಲು ಉಚಿತವಾಗಿ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಧನ್ಯವಾದಗಳು ಸಂಚಯ..
ಸಹೃದಯರಿಗಾಗಿ ಸಮಗ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೆಳಗಿನ ಲಿಂಕ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ..
ಹಿರಿಯ ವಿದ್ವಾಂಸರಾದ ಪಿ.ವಿ ನಾರಾಯಣ ನಮ್ಮ ನಡುವಿನ ಸಜ್ಜನರು. ಇವರು ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ, ಸಾಹಿತಿಯಾಗಿ, ವಿದ್ವಾಂಸರಾಗಿ ನೀಡಿದ ಸೇವೆ ಅನನ್ಯ.
ಇವರ ಕುರಿತು ಕಣಜ ಸಾಕಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
.jpeg)
(ಚಿತ್ರ : ಪ್ರಜಾವಾಣಿ)
ಇವರಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬಹುದಾದ ಗುಣಗಳು
ದಣಿವರಿಯದ ಪ್ರಧಾನರಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿರುವುದು
ಹಳಗನ್ನಡ ಹಾಗೂ ಶಾಸ್ತ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕುರಿತ ಬೋಧನೆ
ಸರಳತೆ
ಸಮಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಹಾಗೂ ಬದುಕಿನ ಶಿಸ್ತು
ಇವರ ನಲವತ್ತೆಂಟು ಕೃತಿಗಳು ಉಚಿತ ಓದುವಿಗೆ ಲಭ್ಯ ಇರುವುದು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಹಿರಿಮೆ. ಬರಹಗಳೇ ಮಾರಾಟದ ಬಂಡವಾಳವಾಗಿರುವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲದನ್ನೂ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಅರ್ಪಿಸಿರುವ ಹಲವು ಸಹೃದಯರಲ್ಲಿ ಇವರು ಕೂಡ ವಿಶ್ವಮಾನ್ಯರು.
ಇವರ ಕೃತಿಗಳು ಈ ಲಿಂಕ್ ಮೂಲಕ ಲಭ್ಯ ಇವೆ.
ಸಂಚಯದಲ್ಲಿ ಕೃತಿಗಳು ಉಚಿತ ಓದುವಿಗಾಗಿ
ಓದುಗರು ಈ ಸಾಹಿತ್ಯ ಭಂಡಾರವನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾ, ಜ್ಞಾನ ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
(PHOTO From Wikipedia)ನಿಜಕ್ಕೂ ಕರಾಳಯುಗದಲ್ಲಿ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ನಾನು!
ಮುಗ್ಧತೆಯ ಮಾತುಗಳು
ನಗೆಪಾಟಲಾಗಿವೆ.
ತಿದ್ದಿ ಅಂದಗೊಳಿಸಿದ
ಹುಬ್ಬುಗಳ
ಹಿಂದೆ ಅ-ಸಂವೇದನೆಯು ಅಡಗಿ
ಕುಳಿತಿದೆ.
ಭೀಕರ ವರದಿಗಳು ನಮಗೇನೂ
ಗೊತ್ತೇಯಿಲ್ಲ
ಎಂಬಂತೆ ಮುಖದ ಮೇಲೆ ನಗುವು ಸುಳಿದಾಡುತ್ತಿದೆ.
- ಬರ್ಟಾಲ್ಟ್ ಬ್ರೆಕ್ಟ್ (೧೯೩೭-೩೮)
ನಾವು ಯಾವುದನ್ನು
ಯೋಚಿಸುತ್ತೇವೆಯೋ ಅದನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಮಾಡುವ ಎಲ್ಲಾ ತಂತ್ರಗಳೇ ನಮ್ಮ ಸೋಲುಗಳು. ಈ ಸೋಲನ್ನೇ ಇಂದು
ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹಾಗೂ ವ್ಯವಹಾರವೆಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಗೆಲವು ಮಾತ್ರ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣಿನ ಮುಂದೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ
ಸುತ್ತಲೂ ಸೋಲುಗಳ ಶವದಿಂದ ನಮ್ಮ ಗೆಲುವಿನ ನೈಜತೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಇಂತಹ ನೈಜತೆಯ
ಬೆಳಕೇ ಯೌವನದ ಪಾತ್ರಗಳು.
ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ
ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಹಂಬಲಿಸುವ ವಯಸ್ಸೆಂದರೆ ಅದುವೇ ಯೌವನ. ಆದರೆ ಅದೇ ಸಮಸ್ಯೆ ಎಂದರೆ ಒಪ್ಪುವುದಾದರೂ
ಹೇಗೆ? ಈ ಒಪ್ಪಿಗೆಯ ಹಿಂದೆ
ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನೆ ಚೆಲ್ಲಿಕೊಂಡು ಕುಳಿತಾಗ ಸಾಹಸಗಳೆಲ್ಲಾ ಗೌಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಯೌವನಕ್ಕೆ
ಮಾತ್ರ ಅವಕಾಶ. ಯೌವನ ಮೀರಿದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ನಿವೃತ್ತರು. ಜಗತ್ತನ್ನೇ ಕಾಪಾಡುವ ಮೊದಲ
ಹುದ್ದೆಯಾದ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿಯೇ ಯುವ ಮನಸ್ಸುಗಳಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವಿದೆ.
‘ಕೆಲಸವಿಲ್ಲದವರು’ ಎಂಬ ಕಣ್ಣೋಟವು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಯೌವನದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ
ಬೀರುತ್ತದೆ. ಕಂಡ ತಕ್ಷಣವೇ ‘ಓದಿದ್ದು ಮುಗೀತಾ, ಏನ್ ಕೆಲಸ ಮಾಡ್ತಾ ಇದ್ದೀಯಾ, ಹೀಗಾದರೆ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಹೇಗೆ?’ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು
ಪ್ರತಿಹೆಜ್ಜೆಯಲ್ಲೂ ಕಾಡುತ್ತವೆ. ಪುರುಷರಿಗಾದರೆ ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಆಯ್ಕೆಯಿಲ್ಲದ ಸೂಚನೆಗಳು.
ಮಹಿಳೆಗಾದರೆ ಇಷ್ಟು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳೇ ಇಲ್ಲದೇ ಒಂದು ಜೈಲು ವಾಸಕ್ಕಾಗಿ ಸಕಲ ಸಿದ್ಧತೆಗಳು. ಅಂದರೆ
ಒಂದು ಗಂಡು ನೋಡಿ ಮದುವೆ ಮಾಡಿದರಾಯಿತು. ಮದುವೆಯಾದರಾಯಿತು ಅಂದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಮುಗಿಯಿತು.
ಯೌವನವೆಂದರೆ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲದ
ವಯಸ್ಸೆಂದು ಭಾವಿಸುವುದಾದರೂ ಹೇಗೆ? ಮನೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸಗಳು ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲದೆ ಮಾಡುವವರು ಯಾರು? ತಾನು ಶಾಲೆಯಿಂದ ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡೋ, ಕಿತ್ತಾಡಿಕೊಂಡೊ ಬಂದಂತಹ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನೆಲ್ಲಾ ದಿನನಿತ್ಯ ವಿಚಾರಿಸಿಕೊಂಡು ಕಾಪಾಡುವವರು
ಯಾರು? ಇವರು ಸಾಲುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು
ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಲಾಡಿ ಹೊಸ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸುವವರು ಯಾರು? ಈ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಸ್ನೇಹಿತರ ಕಷ್ಟ-ಸುಖಗಳಿಗಾಗಿ ಮಾಡುವ ಸಾಹಸಗಳು
ಅಷ್ಟಿಷ್ಟೇ. ಇದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಕೆಲಸವೆಂದು ಏಕೆ ಪರಿಗಣಿಸಿಲ್ಲ. ಅಂದರೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕೆಲಸವೆಂದರೆ ಸಂಬಳವಿರಬೇಕು.
ಹಣದಿಂದ ಅಳೆಯುವುದು, ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ದುಡಿಯುವುದು ಮಾತ್ರ ಕೆಲಸವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ವಿಚಾರವನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ನೋಡಿದರೆ
ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕಾಮವನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿ ಅದರ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನಾಶಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಕೆಲಸವಿಲ್ಲದವರು ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಈ ಪ್ರೀತಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ.
ಅದಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾದ ಪೋಷಣೆ ದೊರೆತರೆ ಆಲದ ಮರವೂ ಆಗಬಹುದು. ಜಗತ್ತನ್ನೇ ವಿಶ್ವಾಸದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಳಲು
ಬಿಟ್ಟು ನೆರಳಾಗಬಹುದು. ಬರಿ ಋಣಾತ್ಮಕ ಘೋಷಣೆಯಿಂದ ಹಣೆಪಟ್ಟಿ ಕಟ್ಟಿದರೆ ಸತ್ಯದ ಜಾಗದಲ್ಲೆಲ್ಲಾ
ಸುಳ್ಳುಗಳು ಸಹಜವಾಗುತ್ತವೆ. ಪ್ರೀತಿಯು ಕೇವಲ ಕಾಮವಾಗುತ್ತದೆ. ತನ್ನ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಸದಾ ಆಸೆಪಡುತ್ತದೆ.
ತೃಪ್ತಿಯಿಲ್ಲದ ಅತೃಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸದಾ ಹಂಬಲಹೊಂದುತ್ತದೆ.
ಈ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿರುವ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲದವರನ್ನು. ಗಮನಿಸಿ. ಅವರಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ ತುಂಬಿ, ಅವರ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸಿ, ಪೋಷಿಸಿ, ಸರಿಯಾದ ರೂಪಕೊಡಿ. ಇದು ಸರಿಯಿಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳುವುದಕ್ಕಿಂತ, ಇದರಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾದ ದಾರಿಯಿದು ಎಂದು ತೋರಿದರೆ ಅವರಿಂದ ಕಾಣುವ
ಬೆಳಕು ನಿಮ್ಮಿಂದ ಪ್ರಕಾಶವಾಗಿ ಜಗತ್ತನ್ನು ಬೆಳಗುತ್ತದೆ.
-ಅಂಕುರ ೧೧-೧೨-೨೦೨೦
ಕನ್ನಡ ನೆಲದಲ್ಲಿ, ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡಿದ ರಾಜರು
ಮಯೂರಶರ್ಮ ಅಥವಾ ಮಯೂರವರ್ಮ ( ಆಳ್ವಿಕೆ 345-365 CE)
ತಾಳಗುಂದದ (ಆಧುನಿಕ ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ), ಬನವಾಸಿಯ ಕದಂಬ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು , ಇದು ಇಂದಿನ ಆಧುನಿಕ ಕರ್ನಾಟಕ , ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳುವ ಆರಂಭಿಕ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ . ಕದಂಬರ ಉದಯದ ಮೊದಲು, ಭೂಮಿಯನ್ನು ಆಳುವ ಅಧಿಕಾರದ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರದೇಶದ ಹೊರಗಿದ್ದವು; ಹೀಗೆ ಕದಂಬರು ಸ್ವತಂತ್ರ ಭೌಗೋಳಿಕ-ರಾಜಕೀಯ ಘಟಕವಾಗಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದದ್ದು, ಮಣ್ಣಿನ ಭಾಷೆಯಾದ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿ, ಆಧುನಿಕ ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮಯೂರಶರ್ಮ ಪ್ರಮುಖ ಐತಿಹಾಸಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಒಂದು ಹೆಗ್ಗುರುತಾಗಿದೆ.
ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಪ್ರಾಚೀನ ಶಾಸನಗಳು ಬನವಾಸಿಯ ಕದಂಬರಿಗೆ ಸಲ್ಲುತ್ತವೆ.
ದುರ್ವಿನೀತ ದೊರೆಯು ಗಂಗರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ದ ದೊರೆ. ಈತನ ತಾಯಿ ಜೇಷ್ಠದೇವಿ ಹಾಗೂ ತಂದೆ ಅವಿನೀತ. ಈತ ಜೈನ ಮತಾವಲಂಬಿಯಾಗಿದ್ದನು. ಭಾರವಿಯ ೧೫ನೇ ದಗಂಕ್ಕೆ ಭಾಷ್ಯವನ್ನ ಬರೆದನು.
ಈತ ಗುಣಾಡ್ಯನ “ವಡ್ಡ ಕಥಾ“ವನ್ನು ಪೈಶಾಚಿ ಭಾಷೇಯಿಂದ ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕೆ ತರ್ಜುಮೆ ಮಾಡಿದರು. ಈತನ ಗುರು -ಪೂಜ್ಯಪಾದ ಅಥವಾ ದೇವಾನಂದಿ.
ದುರ್ವಿನೀತ ದೊರೆಗಿದ್ದ ಬಿರುದುಗಳು - ಅವನೀತ ಸ್ತರ, ಪೂಜಾಲಾಯ, ಅಹೀತ, ಅನೀತ ಹಾಗೂ ಧರ್ಮ ಮಹಾರಾಜ. ಕುಲೋಥರ , ನೀತಿಶಾಸ್ತ್ರ ವಕ್ತ , ಪ್ರಯೋಕ್ಷ ಕುಶಲ. ಈತನ ಗುರು ದೇವಾನಂದಿಯು ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣ “ಶಬ್ದಾವತಾರ“ ಕೃತಿಯನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ .
ಇಮ್ಮಡಿ ಪುಲಿಕೇಶಿ, ಚಾಲುಕ್ಯ ವಂಶದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೊರೆ.(ಕ್ರಿ.ಶ ೬೧೦-೬೪೨) ಇವನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಾದಾಮಿ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ದಖನ್ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆವರಿಸಿತು. ಬಾದಾಮಿಯ ಚಾಳುಕ್ಯರೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದ ಈ ವಂಶಜರು ಸುಮಾರು ೨೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ತಮ್ಮ ರಾಜ್ಯಭಾರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು."ಇವರು ಮೂಲತಃ ಬನವಾಸಿಯಿಂದ ಬಂದ ಕನ್ನಡದ ಜನಾಂಗದವರು.ಮುಂದೆ ಜೈನ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಪಾಲಿಸಿದರು. ಕ್ರಿ.ಶ.ಸು. ೫3೦ರಲ್ಲಿ ಜಯಸಿಂಹನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಚಾಲುಕ್ಯ ಮನೆತನದ ಆಡಳಿತವು ಕ್ರಿ.ಶ. ೭೫೭ರಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತಾಯವಾಯಿತು. ಕ್ರಿ.ಶ. ೭೫೭ರ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ 'ದಂತಿದುರ್ಗ'ನು ಚಾಲುಕ್ಯ ಅರಸ 'ಇಮ್ಮಡಿ ಕೀರ್ತಿವರ್ಮ'ನನ್ನು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಿ ಪ್ರಾಚೀನ ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಕೀಯ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಚಾಲುಕ್ಯರು ವಿರಮಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದನು. ಸಾರ್ವಭೌಮರಾಗಿ ಮೆರೆದ ಬಾದಾಮಿ ಚಾಲುಕ್ಯರು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರವಾದ ವಿಶಾಲ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಬೆಳೆಸಿದರು. ಕರ್ನಾಟಕದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಗಡಿಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದ ಕನ್ನಡ ಅರಸರಲ್ಲಿ ಇವರ ಪಾತ್ರ ಮಹತ್ವದ್ದು. ತಮ್ಮ ಆಡಳಿತಾವಧಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಕಂಚಿ ಪಲ್ಲವರ ಜೊತೆಗೆ ಹಗೆತನ ಸಾಧಿಸಿದ ಬಾದಾಮಿ ಚಾಲುಕ್ಯರು, ಕನ್ನಡದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ದೊರೆ 'ಇಮ್ಮಡಿ ಪುಲಕೇಶಿ'(ನೌಕಾಪಡೆಯ ಪಿತಾಮಹ)ಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಹದಿಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಪರಕೀಯ ಆಡಳಿತದ ಬಿಸಿಯನ್ನು ಸಹಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಸೋಲಿನ ಕಹಿ ಅನುಭವವನ್ನು ಇಮ್ಮಡಿ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನು ಪಲ್ಲವರನ್ನು ಸೋಲಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ, ಬಾದಾಮಿ ಚಾಲುಕ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಮರುಕಟ್ಟಿದ ಕೀರ್ತಿಗೆ ಪಾತ್ರನಾದನು. ಕರ್ನಾಟಕ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ನಡೆದು ಹೋದ ಈ ಸೋಲು ಗೆಲುವುಗಳು ದೇಶದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೊಡು ಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಅಗಾಧವಾದ ಪರಿಣಾವುವನ್ನು ಬೀರಿದವು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕಲಾ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಯಾಮಗಳು ಬದಲಾವಣೆ ಹೊಂದಿ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಂದವು.
ಬಾದಾಮಿ ಚಳುಕ್ಯರ ರಾಜರುಗಳ ಪೈಕಿ ಇವನ ಆಳಿಕೆಯ ಕಾಲ ಅತಿ ದೀರ್ಘವಾದುದೂ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ಸುಭಿಕ್ಷೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದೂ ಆಗಿತ್ತು. ವಿಜಯಾದಿತ್ಯ ತನ್ನ ತಂದೆ ವಿನಯಾದಿತ್ಯನ ರೀತಿಯಲ್ಲೇ ಆಡಳಿತದ ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆಗಾಗಿ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಗಿಂದಾಗ್ಗೆ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ನೆಂದೂ ಹಾಗೂ ತನ್ನ ಆಳಿಕೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಏಲಾಪುರ, ಹತಂಪುರ, ರಕ್ತಪುರ ಹೀಗೆ ಅನೇಕ ಕಡೆ ಬೀಡು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದನೆಂದು ಶಾಸನಗಳಿಂದ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ಬಾಣರು, ರೇನಾಡುವಿನ ತೆಲುಗು ಚೋಡರು, ಭೂಪಾದಿತ್ಯ, ಉಪೇಂದ್ರ ಮುಂತಾದ ರಾಜರು ಇವನ ಸಾಮಂತರಾಗಿದ್ದರು.
ವಿಜಯಾದಿತ್ಯನ ಕಾಲ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಪಟ್ಟದಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ವಿಜಯೇಶ್ವರ ಎಂಬ ಈಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು (ಈಗಿನ ಸಂಗಮೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ) ಕಟ್ಟಿಸಿದ. ವಿಜಯಾದಿತ್ಯ ಜೈನಧರ್ಮಕ್ಕೂ ತನ್ನ ಗೌರವಾದರವನ್ನು ತೋರಿಸಿ ಅನೇಕ ಜೈನಗುರುಗಳಿಗೆ ದತ್ತಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ. ಇವನ ಸಹೋದರಿ, ಆಳುಪ ಚಿತ್ರವಾಹನನ ಹೆಂಡತಿ ಕುಂಕುಮ ಮಹಾದೇವಿ ಜೈನಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಳು. ಈಕೆ ಲಕ್ಷ್ಮೇಶ್ವರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಜೈನ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಕಟ್ಟಿಸಿದಳು. ವಿಜಯಾದಿತ್ಯ 733ರಲ್ಲಿ ನಿಧನನಾದ.
ಗೋವಿಂದ III (ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ)ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ವಂಶದ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ರಾಜ (ಸು.793-814). ಧ್ರುವನ ಮೂರನೆಯ ಮಗ. ಪ್ರಭೂತವರ್ಷ, ಜಗತ್ತುಂಗ, ಶ್ರೀ ವಲ್ಲಭ, ಕೀರ್ತಿನಾರಾಯಣ, ಜಗತ್ರುದ್ರ, ತ್ರಿಭುವನಧವಳ ಎಂಬ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ.
ತನ್ನ ತಂದೆ ಧ್ರುವನ ಇಚ್ಛೆಯಂತೆ ಅವನ ಅನಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನೇರಿದ. ಇವನು ರಾಜನಾದ ಮೇಲೆ ಇವನ ಅಣ್ಣ ರಣಾವಲೋಕ ಸ್ತಂಭ ಸ್ವಲ್ಪಕಾಲ ತೆಪ್ಪಗಿದ್ದರೂ ತಮ್ಮನ ಏಳಿಗೆಯನ್ನು ಸಹಿಸಲಿಲ್ಲ. ತನ್ನನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ತಮ್ಮನಿಗೆ ತಂದೆ ಪಟ್ಟಗಟ್ಟಿದುದರಿಂದ ಮೊಳೆತ ಅಸೂಯೆ ಹೆಮ್ಮರವಾಗಿ ಬೆಳೆಯತೊಡಗಿತು. ತಮ್ಮನಿಂದ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಕಂಚಿಯವರೆಗಿನ ಹನ್ನೆರಡು ಮಂದಿ ಸಾಮಂತರನ್ನು ಒಂದುಗೂಡಿಸಿ ಗೋವಿಂದನ ವಿರೋಧವಾಗಿ ಒಂದು ಮಹತ್ತರ ಕೂಟವನ್ನು ರಚಿಸಿದ. ಅವರಲ್ಲಿ ಕಂಚಿಯ ದಂತಿಗ, ನೊಳಂಬವಾಡಿಯ ಚಾರುಪೊನ್ನೇರ ಮತ್ತು ಬನವಾಸಿಯ ಕತ್ತಿಯರ ಮುಖ್ಯರು. ಅಲ್ಲದೆ ಗೋವಿಂದನ ಕೆಲವರು ಮಂತ್ರಿಗಳೂ ಸ್ತಂಭನ ಪರವಾಗಿದ್ದರು. 788ರಲ್ಲಿ ಗಂಗರಾಜ ಶ್ರೀಪುರುಷ ಮರಣಹೊಂದಿದಾಗ ಅವನ ಅನಂತರ ಪಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬರಬೇಕಾಗಿದ್ದ ಶಿವಮಾರ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ಕಾರಾಗೃಹದಲ್ಲಿ ಬಂದಿಯಾಗಿದ್ದ. ಗೋವಿಂದ ರಣಾವಲೋಕನನ್ನು ಸದೆಬಡಿಯುವುದಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಲೆಂದು ಶಿವಮಾರನನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಮಾಡಿ ಅವನ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಿಕೊಟ್ಟ. ಆದರೆ ಶಿವಮಾರ ರಣಾವಲೋಕ ಸ್ತಂಭನ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡ. ಗೋವಿಂದ ಸ್ತಂಭನ ದಂಗೆಯನ್ನಡಗಿಸಲು ನಿರತನಾದ. ಸ್ತಂಭನಿಗೆ ಮಿತ್ರರಾಜರಿಂದ ಸಹಾಯ ಬರುವುದಕ್ಕೆ ಮೊದಲೇ ಅವನನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿದ. ಆದರೆ ಅವನ ತಪ್ಪನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸಿ ಪುನಃ ಗಂಗವಾಡಿಯ ಮಾಂಡಲಿಕನನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸಿದ. ಶಿವಮಾರನನ್ನು ಪುನಃ ಕಾರಾಗೃಹಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಿದ. ಅನಂತರ ಗೋವಿಂದ ಕಂಚಿಯ ದಂತಿಗನ ಮೇಲೆ ದಂಡೆತ್ತಿಹೋಗಿ ಅವನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ; ನೊಳಂಬವಾಡಿಯ ಚಾರುಪೊನ್ನೇರ ಶರಣಾಗತನಾದ. 796ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಗೋವಿಂದ ಇವೆಲ್ಲ ದಿಗ್ವಿಜಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿ ದಕ್ಷಿಣಾಪಥದ ಏಕೈಕ ಪ್ರಭುವಾದ.ಅಮೋಘವರ್ಷ ಒಬ್ಬ ನಿಪುಣ ಕವಿ ಮತ್ತು ವಿದ್ವಾಂಸ. ಅವರು ಕವಿರಾಜಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬರೆದರು (ಅಥವಾ ಸಹ-ಲೇಖಕರು) ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿ , ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೃತಿಯಾದ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರ ರತ್ನಮಾಲಿಕಾ . ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ನೃಪತುಂಗ , ಅತಿಶಾಧವಲ , ವೀರನಾರಾಯಣ , ರಟ್ಟಮಾರ್ತಾಂಡ ಮತ್ತು ಶ್ರೀವಲ್ಲಭ ಮುಂತಾದ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು . ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ಇಂದಿನ ಬೀದರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಯೂರಖಂಡಿಯಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಂದಿನ ಕಲಬುರಗಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಾನ್ಯಖೇಟಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದರು . ಅವನು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು "ಭಗವಾನ್ ಇಂದ್ರನಿಗೆ ಹೊಂದಿಸಲು " ನಿರ್ಮಿಸಿದನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ . ರಾಜಮನೆತನದವರಿಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದ ಕೆಲಸಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ವಿಸ್ತೃತ ವಿನ್ಯಾಸದ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲು ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
ಅರಬ್ ಪ್ರವಾಸಿ ಸುಲೈಮಾನ್ ಅಮೋಘವರ್ಷವನ್ನು "ಜಗತ್ತಿನ ನಾಲ್ಕು ಮಹಾನ್ ರಾಜರು" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಧಾರ್ವಿುಕ ಮನೋಧರ್ಮ, ಲಲಿತಕಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಆಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಶಾಂತಿ-ಪ್ರೀತಿಯ ಸ್ವಭಾವಕ್ಕಾಗಿ, ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಪಂಚಮುಖಿ ಅವರನ್ನು ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಅಶೋಕನಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿ ಅವರಿಗೆ "ದಕ್ಷಿಣದ ಅಶೋಕ" ಗೌರವವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಕವಿರಾಜಮಾರ್ಗ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರುವಂತೆ ಅಮೋಘವರ್ಷವು ಕನ್ನಡ ಜನರ ಭಾಷೆ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅತ್ಯುನ್ನತವಾದ ಅಭಿಮಾನವನ್ನು ತೋರುತ್ತಿದೆ .
| ಮೊದಲನೇ ಅಮೋಘವರ್ಷ | |
|---|---|
_of_Rashtrakuta_King_Amoghavarsha_I_at_Veerabhadra_temple_in_Kumsi.jpg) | |
| ಕುಮ್ಸಿಯ ವೀರಭದ್ರ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ರಾಜ ಅಮೋಘವರ್ಷ I ರ ಹಳೆಯ ಕನ್ನಡ ಶಾಸನ (ಕ್ರಿ.ಶ. 876) | |
| 6ನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ ಚಕ್ರವರ್ತಿ | |
| ಆಳ್ವಿಕೆ | ಸಿ. 814 - ಸಿ. 878 CE (64 ವರ್ಷಗಳು) |
| ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ | ಗೋವಿಂದ III |
| ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ | ಕೃಷ್ಣ II |
| ತಂದೆ | ಗೋವಿಂದ III |
| ಜನನ | 800 CE |
| ಮರಣ | 878 CE |
| ಧರ್ಮ | ಜೈನ ಧರ್ಮ [ 1 ] |
ಆರನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನು ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯ ರಾಜವಂಶದ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಮತ್ತು ಪರಾಕ್ರಮಿ ದೊರೆ. ಇವನು ತನ್ನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಶಾಲಿವಾಹನ ಶಕೆಯನ್ನು ರದ್ದು ಮಾಡಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ವಿಕ್ರಮ ಶಕೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಚಾಲುಕ್ಯ-ವಿಕ್ರಮ ಶಕೆ ಎಂದು ಪ್ರತೀತಿ ಪಡೆಯಿತು. ಇವನ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲ ಕ್ರಿ.ಶ.೧೦೭೬-೧೧೨೬. ಈ ೫೦ ವರುಷಗಳು ಇಡಿಯ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯರ ವಂಶಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಧೀರ್ಘ ಆಳ್ವಿಕೆ. ಈ ೬ನೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನು ತ್ರಿಭುವನಮಲ್ಲನೆಂದು ಬಿರುದಾಂಕಿತನಾಗಿದ್ದನು. ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪೂರ್ವಕಾಲದಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಇವನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.[೧]
| ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ೬ | |
|---|---|
_at_Kubatur.JPG) | |
| ಕೈಠಭೇಶ್ವರ ದೇಗುಲ, ಕುಬತೂರು(ಕ್ರಿಶ.೧೧೧೦) | |
| ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯ ಅರಸ | |
| ಆಳ್ವಿಕೆ | ಕ್ರಿ.ಶ.೧೦೭೬ -೧೧೨೬(೫೦ ವರ್ಷಗಳು) |
| ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ | ಸೋಮೇಶ್ವರ ೨ |
| ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ | ಸೋಮೇಶ್ವರ ೩ |
| ಗಂಡ/ಹೆಂಡತಿ | ಚಂದಳಾ ದೇವಿ ಕೇತಲಾ ದೇವಿ ಸವಳಾ ದೇವಿ |
| ಸಂತಾನ | |
| ಸೋಮೇಶ್ವರ ೩ | |
| ಮನೆತನ | ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯ |
| ತಂದೆ | ಸೋಮೇಶ್ವರ ೧ |
| ಮರಣ | ಕ್ರಿ.ಶ.೧೧೨೬ |
ಈ ದೊರೆ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನು ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪೋಷಣೆಗೆ ಗಮನಾರ್ಹನು.ಇವನ ಆಸ್ಥಾನ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತ ಕವಿ, ಪಂಡಿತರಿಂದ ವಿಜೃಂಭಿಸುತ್ತಿತ್ತು.
| Sri Krishnadevaraya/ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ | |
|---|---|
| ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಟ | |
 ಸಾಮ್ರಾಟ್ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯರ ಕಂಚಿನ ಪ್ರತಿಮೆ | |
| ರಾಜ್ಯಭಾರ | ೨೬ ಜುಲೈ ೧೫೦೯ - ೧೫೨೯[೧] |
| ಜನನ | ೧೬ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೪೭೧ |
| ಜನ್ಮ ಸ್ಥಳ | ಹಂಪಿ, ಕರ್ನಾಟಕ |
| ಮರಣ | ೧೫೨೯ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೭ |
| ಸಮಾಧಿ ಸ್ಥಳ | ಹಂಪಿ, ಕರ್ನಾಟಕ |
| ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ | ವೀರ ನರಸಿಂಹರಾಯ |
| ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ | ಅಚ್ಯುತ ದೇವರಾಯ |
| ಪಟ್ಟದರಸಿ | ಚಿನ್ನಾ ದೇವಿ, ತಿರುಮಲಾ ದೇವಿ, ಅನ್ನಪೂರ್ಣಾ ದೇವಿ |
| ವಂಶ | ತುಳುವ ವಂಶ |
| ತಂದೆ | ತುಳುವ ನರಸ ನಾಯಕ |
| ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳು | ಹಿಂದೂ |
| ಚಿಕ್ಕ ದೇವರಾಜ | |
|---|---|
 | |
| ಮೈಸೂರಿನ ೧೪ನೇ ಮಹಾರಾಜ | |
| ಆಳ್ವಿಕೆ | ೧೬೭೩–೧೭೦೪ |
| ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ | ದೊಡ್ಡ ಕೆಂಪದೇವರಾಜ(ತಂದೆಯ ಚಿಕ್ಕಪ್ಪ) |
| ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ | ಕಂಠೀರವ ನರಸರಾಜII (ಮಗ) |
| ಸಂತಾನ | |
| ಕಂಠೀರವ ನರಸರಾಜ II | |
| ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು | |
| ಚಿಕ್ಕ ದೇವರಾಜ ಒಡೆಯರ್ | |
| ತಂದೆ | ದೊಡ್ಡ ದೇವರಾಜ |
| ಜನನ | ೨೨ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೬೪೫ |
| ಮರಣ | ೧೬ ನವೆಂಬರ್ ೧೭೦೪ |
ದೇವರಾಜ ಒಡೆಯರ್ II (೨೨ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೬೪೫ - ನವೆಂಬರ್ ೧೭೦೪) ೧೬೭೩ ರಿಂದ ೧೭೦೪ ರವರೆಗೆ ಮೈಸೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಹದಿನಾಲ್ಕನೆಯ ಮಹಾರಾಜರಾಗಿದ್ದರು . ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮೈಸೂರು ತನ್ನ ಪೂರ್ವಜರ ನಂತರ ಮತ್ತಷ್ಟು ಗಮನಾರ್ಹ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಮಿಲಿಟರಿ ಶಕ್ತಿಯು ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು.
ಈ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ.
'ಗೋವಿನ ಕಥೆ'ಯೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ಜನರಿಗೆ ಬಲು ಅಕ್ಕರೆ. ಅದನ್ನು ಓದದ, ಹಾಡಿ ಕುಣಿಯದ ಕನ್ನಡದ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲ. ಅವರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಅದು ಮುಟ್ಟಿ ಕರಗಿಸಿದೆ. ದೊಡ್ಡವರಿಗೆ ಕೂಡ ಮರಳಿ ಓದಿದಾಗ ಹೊಸ ಅರ್ಥ ಹೊಳೆಯುತ್ತದೆ. ಚಿಕ್ಕತನದಲ್ಲಿ ಕಥೆಯ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಮೆಚ್ಚಿದ್ದರೆ ಈಗ ಅದರ ಒಳಗಡೆ ಅಡಗಿರುವ ತತ್ವ ಸುಂದರವಾಗಿರುವಂತೆ ಕಂಡುಬಂದು ಕವಿತೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅದರ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲ ತಿಳಿವಿನ ಎಲ್ಲ ಮಟ್ಟದ ಜನರಿಗೂ ಈ ಕವಿತೆ ಸಕ್ಕರೆಯಾಗಿದೆ.
.jpeg)
ಈ ಹಾಡನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ ಕವಿ ಯಾರೆಂಬುದು ತಿಳಿಯದು, ಅವನು ಯಾವಾಗ ಇದ್ದನೋ ಅದೂ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಹಾಡಿನ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಮದ್ದೂರಿನ ನರಸಿಂಹದೇವರ ಹೆಸರು ಇರುವುದರಿಂದ ಅದನ್ನು ಬರೆ ದಾತ ಆ ಊರಿಗೆ ಸೇರಿದವನೋ ಇಲ್ಲವೇ ಆ ದೇವರ ಒಕ್ಕಲಿನವನೋ ಆಗಿರಬೇಕೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ.
ಇಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವ ಕಥೆ ಬಹಳ ಹಳೆಯದು. ಇತಿಹಾಸ ಸಮುಚ್ಚಯ' ಎಂಬ ಪುರಾಣ ಕಥೆಗಳ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಈ ಕಥೆ ಬರುತ್ತದೆ.(ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ನನಗೆ ದಯವಿಟ್ಟು ತಿಳಿಸಿದ ಮೈಸೂರು ಓರಿಯಂಟಲ್ ಲೈಬ್ರರಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಿದ್ವಾನ್ ಶ್ರೀನಿವಾಸಚಾರರಿಗೆ ಕೃತಜ್ಞನಾಗಿದ್ದೇನೆ) ಈ ಗ್ರಂಥ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಇದರ ೩೦ನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯಕ್ಕೆ 'ಬಹುಲೋಪಾಖ್ಯಾನ' ಎಂದು ಹೆಸರು.
ಬಹುಲಾ ಎಂಬುದು ಹಸುವಿನ ಹೆಸರು ; ಕಾಮರೂಪಿ ಎಂಬುದು ಹುಲಿಯ ಹೆಸರು. ಕಥೆಯೆಲ್ಲ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಗೋವಿನ ಹಾಡಿನಲ್ಲಿ ಇರುವಂತೆಯೇ ಇದೆ. ಈ ಕಥೆಯನ್ನು ಮೊದಲು ಭೀಷ್ಮನು ಧರ್ಮ ರಾಜನಿಗೆ ಹೇಳಿದನಂತೆ.
ಬಾಲಪಾಠದ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಹಾಡಿನ ಸಂಗ್ರಹ ಮಾತ್ರ ಸಿಕ್ಕುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿರುವವರಿಗೆ ಇದರ ಮೂಲವನ್ನು ನೋಡ ಬೇಕೆಂಬ ಅಪೇಕ್ಷೆ ಬರುವುದು ಸಹಜ. ಪೇಟೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರುವ 'ಗೋವಿನ ಹಾಡು' ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಅನೇಕರು ನೋಡಿರ ಬಹುದು. ಅದರಲ್ಲಿರುವ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಬೇರೆ ಎರಡು ಕೈ ಬರಹದ ಪ್ರತಿಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ತಿದ್ದಿ ಇಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಿಸಿದೆ. ಇದನ್ನು ಮೊದಲು ಹೇಳಿದ ಕವಿ ಇದರಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದನೋ ತಿಳಿಯದು. ಈಚಿನವರು ಅದೇ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ನಡುನಡುವೆ ಸೇರಿ ಸಿದ್ದಾರೆ. ಹೀಗೆ ಸೇರಿರುವ ಪದ್ಯಗಳು ಯಾವುವು ಎಂದು ಬೆರಳಿಟ್ಟು ತೋರಿಸುವುದಕ್ಕಾಗುವುದಿಲ್ಲವಾದರೂ ಅವು ಇಂಥವೇ ಇರಬೇಕೆಂದು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಎಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ಈಗ ಒಟ್ಟು ೧೩೭ ಪದ್ಯಗಳು ಈ ಹಾಡಿನಲ್ಲಿವೆ. ಇತರರು ಸೇರಿಸಿರುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ೧೧೪ ಪದ್ಯ ಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚು ಮಾಡಿದೆ. ಬಿಟ್ಟಿರುವ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಬೇರೆ ಮುದ್ರಿಸಿದೆ.
ಈ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಮುದ್ದಾಗಿ ಮುದ್ರಿಸಿರುವ ಶಾರದಾಮಂದಿರದ ಒಡೆಯರಿಗೆ ನಾನು ತುಂಬ ಕೃತಜ್ಞನಾಗಿದ್ದೇನೆ.
- ಮುನ್ನುಡಿ - ಡಿ.ಎಲ್. ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್
ಗೋವಿನ ಹಾಡು : ಸಂ. ಡಿ.ಎಲ್ ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್
ಮೊದಲ ಮುದ್ರಣ - ೧೯೬೦
ಪ್ರಕಟಣೆ : ಶಾರದಾ ಮಂದಿರ, ಮೈಸೂರು
ಬೆಲೆ : ೦.೬೦ ಪೈಸೆ
ಈ ಕೃತಿಯ ಹಲವು ಸಂಪಾದನೆ ಹಾಗೂ ವಿಮರ್ಶೆಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಬಂದಿವೆ.
.jpeg)
.jpeg)
.jpeg)
.jpeg)
ಕರ್ನಾಟಕದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ತಿಳಿಯಲು ಒಂದು ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣವಿದೆ. ಅದು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದ ಆಡಳಿತ, ಸೇವೆಗಳು ಹಾಗೂ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ದೊರಕಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಒಂದು ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಇಲಾಖೆ, ಸೇವೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಮೊದಲಾದಂತೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಿಭಾಗ ಕುರಿತು ಇಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ತಿಳಿಯಬಹುದು.
ಭಾಷೆ, ವ್ಯಾಕರಣ, ಕಲಿಕೆ, ಶಬ್ದಕೋಶ ಮೊದಲಾದಂತೆ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಪ್ರವಾಸ, ಕೃಷಿ, ಆಡಳಿತ, ಮಾಹಿತಿಹಕ್ಕು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಇಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.
ಕರ್ನಾಟಕ ಕುರಿತು ನಮಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಾಹಿತಿ ತಿಳಿದಿರಲೇಬೇಕು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಈ ತಾಣವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತಿರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣದ ಲಿಂಕ್ :
ಶಿಕ್ಷಣ ಕುರಿತು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿದಾಗ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಹಾಗೂ ಅಕಾಡೆಮಿಗಳು/ಪರಿಷತ್ತುಗಳು/ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು ಹೆಸರುಗಳು ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ. ನೇರವಾಗಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಪಡೆಯಬಹುದು.
ಹಾಗೆಯೇ ,
| ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣಗಳು | ಅಕಾಡೆಮಿಗಳು/ಪರಿಷತ್ತುಗಳು/ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು |
|---|
ಸಿ.ಎನ್.ಆರ್.ರಾವ್ ಎಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ದರಾಗಿರುವ, 'ಚಿಂತಾಮಣಿ ನಾಗೇಶ್ ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ ವಿಶ್ವವಿಖ‍‍್ಯಾತ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ೨೦೧೩ರ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಗೌರವವಾದ 'ಭಾರತ ರತ್ನ' ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಂದಿದೆ.
ಇವರು ಕನ್ನಡ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಓದಿ, ಒಂದು ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯ ಸಹಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರ ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಯವೆಂಬಂತೆ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದವರು. ಈ ಕನ್ನಡ ಮನಸ್ಸು ನಮ್ಮ ಹೆಬ್ಬಾಳದ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ಜಕ್ಕೂರಿನ ಜವಹರಲಾಲ್ ಉನ್ನತ ವಿಜ್ಞಾನ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಈಗಲೂ ಅಧ್ಯಯನಶೀಲರು.
ಇವರು ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡ ಪರಂಪರೆಯ ಹಿರಿಮೆ. ಇವರ ಪ್ರತಿ ಹೆಜ್ಜೆ ಗುರುತುಗಳು, ಸಾಧನೆಗಳು, ಕೃತಿಗಳು ವರ್ತಮಾನದ ಸಾವಿರಾರು ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ, ಅಧ್ಯಯನಗಳಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ.
ಇವರ ಕುರಿತ ಮಾಹಿತಿ :
ಇವರ ಸಂದರ್ಶನ :
